اقامت و تابعیت ایران
تابعیت ایران چگونه به دست می آید؟ آیا تنها باید از پدر و مادری ایرانی در خاک کشورمان متولد شده باشیم؟ آیا تا به حال در مورد اقامت و تابعیت ایران فکر کرده اید؟ آیا در مورد تابعیت ایران مطالعه و تحقیق داشته اید؟ همانطور که به دنبال شرایط اقامت و اخذ تابعیت دیگر کشورها هستید، آیا به قوانین تابعیت ایران توجه کرده اید؟ آیا می دانید که تابعیت ایران نیز تحت شرایطی توسط افراد خارجی قابل کسب است؟
ایا می دانستید برخی از اتباع غیر ایرانی که سالهاست در ایران حضور دارند صرفا به دلیل عدم اشنایی با قوانین ایران تا به حال موفق به اخذ اقامت و تابعیت ایران نشدند؟ ایا می دانید افراد غیر ایرانی با داشتن شرایط آمده در قانون گاها می توانند در طی دو سال و یا حتی بدون سابقه اقامت اقامت و تابعیت ایران را اخذ نمایند؟ می دانستید خیلی از اتباع غیر ایرانی می توانند در یک بازه پنج ساله موفق به اخذ اقامت و تابعیت ایران شوند؟ آیا می دانستید بسیاری از اتباع غیر ایرانی ساکن در ایران شرایط کسب اقامت و تابعیت ایران داشته و دارند؟
ما مشاوران مجموعه موسسه مشاوره ای MIE با مطرح سوالاتی از این دست قصد داریم شما عزیزان را با مفاهیم مهمی همچون اقامت و تابعیت، قوانین اقامت و تابعیت ایران و شرایط تحصیل اقامت وتابعیت ایران اشنا نماییم. امیدواریم این مقاله نگاه شما را در خصوص مفاهیم اقامت و تابعیت عمیقتر کرده و برای شما خواننده عزیز مفید واقع گردد. دوستان عزیز لازم به یاد آوریست موسسه مشاوره ای MIE آموزش را مقدم بر هرچیز دانسته و معتقد به آفزایش آگاهی عموم درهمه حوزه ها بویژه مسائل حقوقی در راستای تامین منافع، آرامش و رفاه بیشترمردم می باشد.
درهمین راستا قبل از تعریف و تشریح مفهوم اقامت، تابعیت را تعریف خواهیم کرد. سپس سیستمهای اعطای تابعیت ایران، تابعیت اصلی یا مبتنی بر خون و سیستم اعطای تابعیت فرعی یا مبتنی بر خاک شرح داده خواهد شد. درادامه موضوع سایر روشهای تحصیل تابعیت ایران، تحمیل تابعیت، تعریف اقامت، اقامت کوتاه مدت، اقامت بلند مدت، اقامت دائم و روشهای قانونی تحصیل تابعیت ایران تشریح خواهد شد.
تعریف تابعیت: به رابطه ای مشتمل بر رابطه سیاسی، حقوقی، اجتماعی و معنوی بین یک شخص و یک دولت تابعیت گویند. تابعیت تامین کننده حمایت دولت از شخص بوده و تکالیفی را در برابر دولت متبوع در پی دارد. همچنین درصحنه بین الملل افراد با شاخص تابعیت از یکدیگر متمایز می شوند و اما سوال اصلی این است که اصولا تابعیت چگونه بوجود می آید؟
اساسا در علم و عرف حقوق بین الملل خصوصی به تابعیتی که هنگام تولد به شخص تعلق می گیرد تابعیت اصلی یا تابعیت تولدی و پیرو آن به هر نوع تابعیت غیر تولدی که به شخص اعطا می گردد تابعیت اکتسابی گفته می شود. سیستم تابعیت اصلی ایران مبتنی بر خون می باشد بدین معنی که افرادی در بدو تولد تابعیت ایرانی می گیرند که پدرانشان ایرانی باشند. در برایر آن مشابه هر کشور دیگری در مواقع خاصی به نوزادانی که پدرانشان ایرانی نیست یا ایرانی بودن پدرانشان محرز نمی باشد نیز صرفا به دلیل اینکه در خاک ایران متولد می شوند تابعیت ایرانی تعلق می گیرد. لذا سیستم تابعیت تولدی ایران، نوعی سیستم مختلط بوده اساس آن مبتنی بر سیستم خون بوده و سیستم خاک به عنوان سیستم اعطای تابعیت فرعی محسوب می گردد.
مجموعه این اقدامات در چارچوب قانون اساسی و قانون مدنی ایران صورت گرفته و بر طیق همین قوانین – ماده ۹۷۶ قانون مدنی- افراد زیر تبعه ایران یا ایرانی محسوب می شوند:
۱- کلیه ساکنین ایران به استثنای اشخاصی که تبعیت خارجی آنها مسلم بوده و اسناد تابعیتشان نیز مورد اعتراض دولت ایران نباشد.
۲- کسانی که پدر آنها ایرانی است اعم از اینکه در ایران یا در خارج از ایران متولد شده باشند. (تابعیت تولدی، سیستم اعطای تابعیت مبتنی بر خون)
۳- کسانی که در ایران متولد شده و پدر و مادر آنها غیر معلوم باشند. (تابعیت تولدی، سیستم اعطای تابعیت مبتنی بر خاک)
۴- کسانی که در ایران از پدر و مادر خارجی که یکی از آنها در ایران متولد شده بوجود آمده اند. (تابعیت تولدی، سیستم اعطای تابعیت مبتنی بر خاک)
۵- کسانی که در ایران از پدری که تبعه خارجه است بوجود آمده و بلافاصله پس از رسیدن به سن هجده سال تمام حداقل یکسال دیگر در ایران اقامت کرده باشد. (تابعیت تولدی، اعطای تابعیت مبتنی بر تحقق شرایط)
۶- هر زن تبعه خارجی که شوهرایرانی اختیارکند. (تابعیت تحمیلی – در این حالت طبق قانون
تابعیت ایرانی شوهر به زن تحمیل می گردد)
۷- هرتبعه خارجی که تابعیت ایران تحصیل کرده باشد.(طبق شرایطی امکان اخذ تابعیت ایران میسر است)
تبصره: اطفال متولد از نمایندگان سیاسی وکنسولی خارجه مشمول این بند ۴ و ۵ نمی شوند.
هرکدام از بندهای فوق در محل خود جای بحث و تجزیه و تحلیل فراوان دارد لذا در این بخش سعی می شود بند ۷ ماده ۹۷۶ که موضوع تحصیل تابعیت را مطرح نموده است را به دلیل متفاوت بودن جامعه هدف مورد بررسی قرار داده و شرایط تحقق آن را تشریح نماییم.
در عرف بین الملل معمولا اقامت کوتاه مدت، اقامت میان مدت، اقامت بلند مدت و اقامت دائم یک کشور می تواند از موارد زمینه ساز اعطای تابعیت آن کشور محسوب گردد.
گرچه استثنائاتی هم وجود داشته و شخص گاهاً ممکن است در فاصله زمانی کوتاهی موفق به تحصیل تابعیت کشوری گردد. در این بخش به اصلاح اقامت اشاره کردیم لذا بهتر است قبل از ورود به بحث تعریف مختصری نیز از اقامت و اقامتگاه داشته باشیم.
طبق قانون اقامتگاه هر شخص محلی است که شخص در انجا سکونت داشته و مرکز مهم امور او نیز در آنجا باشد. اگر محل سکونت شخصی غیر از مرکز مهم امور وی باشد مرکز مهم امور او اقامتگاه شخص محسوب می شود. لذا اقامتگاه هر شخص مکان معینی از یک کشور است که رابطه ای مادی و حقوقی بین آن کشور و شخص ایجاد می کند و اقامت رابطه ای است مادی و حقوقی که بدون توجه به تابعیت شخص فرد را به قسمتی از خاک یک کشور مرتبط می سازد.
– شرایط اخذ اقامت دائم ایران به شرح ذیل می باشد:
۱- متقاضی پنج سال سابقه اقامت قانونی(پروانه اقامت) در ایران داشته باشند.
۲- متقاضی به هنگام تقاضا به سن هجده سال تمام رسیده باشد.
۳- شخص دارای مقام عالی علمی یا شغلی با تخصص بالا بوده و دوسال سابقه اقامت قانونی باشد.
۴- متقاضی ضمن دوسال سابقه اقامت قانونی در ایران، خدمات شایسته و ارزنده ای به امور عام المنفعه که مورد تایید مقامات صلاحیت دار می باشند انجام داده باشد.
۵- متقاضی ضمن دارا بودن دو سال سابقه اقامت قانونی در ایران، در امور تولیدی و عمرانی ایران که مورد تایید مقامات صلاحیت دار باشد سرمایه گذاری کرده باشد.
۶- متقاضی دارای دو سال سابقه اقامت قانونی در ایران بوده و درآمد شخص یا حقوق مستمری بازنشستگی او به تایید یکی از بانکهای مجاز ایران رسیده باشد.
۷- متقاضی دارای معرفی نامه از اداره تابعیت وزارت امور خارجه ایران باشد.
۸- متقاضی دارای زن و فرزند ایرانی باشد.
پیرو مبحث شرایط اخذ اقامت دائم ایران در ادامه به شرایطی خواهیم پرداخت که محقق شدن آنها می تواند منجر به تحصیل تابعیت ایران گردد. طبق ماده ۹۷۹ و ۹۸۰ قانون مدنی ایران اشخاصی که دارای شرایط ذیل باشند می توانند تابعیت ایران را اخذ نمایند.
۱- متقاضی تابعیت ایران به سن هجده سال تمام رسیده باشد.
۲- متقاضی تابعیت ایران پنج سال سابقه اقامت قانونی در ایران داشته باشد.
۳- شخص از خدمت نظامی دولت متبوع خود فراری نباشد.
۴- متقاضی تابعیت ایران در هیچ کشوری به جنایت غیر سیاسی محکوم نشده باشد.
طبق ماده ۹۸۰ قانون مدنی ایران کسانی که به امور المنفعه ایران خدمت یا مساعدت شایانی کرده باشند و همچنین اشخاصی که دارای عیال ایرانی بوده و از وی اولاد داشته باشند و یا دارای مقام علمی و تخصصی بالایی باشند و تقاضای ورود به تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران را می نمایند در صورتیکه دولت ورود آنها را به تابعیت ایران صلاح بداند بدون رعایت شرط اقامت ممکن است با تصویب هیئت وزرا به تبعیت ایران قبول شوند.
پیرو مطالب مشروحه فوق می توانیم نتیجه گیری نماییم که دولت ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای دنیا درخصوص اجازه اقامت بلند مدت، اقامت دائم و تابعیت قوانینی در نظر گرفته که افراد غیر تبعه ایران با توجه به شرایط خود می توانند از قوانینی که متناسب با شرایط آنهاست استفاده نموده و اقامت دائم یا تابعیت ایران را کسب نمایند. البته در خصوص شرایط تحقق بعضی از بندهای قوانین فوق بویژه بند مربوط به اخذ اقامت از طریق سرمایه گذاری خارجی در ایران به دلیل اهمیت موضوع سرمایه گذاری خارجی در اقصاد ایران مجموعه سازمانی مستقلی در قانون و مجموعه دولت پیش بینی شده است. مشاوران موسسه مشاوره ای MIE در راستای حمایت و صیانت از حقوق شما هم وطن و هم نوع عزیز آماده ارائه مشاوره حقوق داخلی و حقوق بین الملل خصوصی در رابطه با کلیه بندهای اخذ اقامت و تابعیت ایران می باشد.
با سلام بنده می خواهم تابعیت ایران را بگیرم چون متولد ایران هستم وپدرومادر غیرایرانی دارم لطفا راهنمایی کنید مشمول این موارد شما گفتین می شوم یا نه اگه می شوم مراحل را بگویید تا اقدام کنم
سلام و عرض ادب
دوست عزیز براساس قانون اقامت ایران به شخصی داده می شود که از پدر ایرانی باشد.
با سپاس
سلام بنده 30 سال دارم و مجرد هستم و قصد ازدواج با خانمی مطلقه اهل سوریه هستم و این خانم الان ایران هست و گواهی طلاق این خانم موجود نمی باشد و بنابه دلایلی قادر به ارائه نیست سوال من این است آیا بدون گواهی طلاق میشه ازدواج را ثبت کرد و یا راه حلی غیر از این وجود دارد؟؟؟
سلام و عرض ادب
دوست عزیز موسسه مشاوره ای MIE در این خصوص خدمات ندارد اما در خصوص سوال شما حتما بایستی گواهی طلاق به لحاظ قانونی در دسترس شما باشد.